Jak unikać stresu? Stres stał się jednym z popularniejszych pojęć, za pomocą których określa się charakterystyczne cechy warunków życia współczesnego człowieka żyjącego w krajach wysoko rozwiniętych. Szybkie tempo i zmieniająca się często forma pracy, nadmiar bodźców i informacji oraz warunki społeczne i rodzinne powodują nadmierne obciążenie tych układów organizmu, które mają za zadanie utrzymywać równowagę psychosomatyczną i zwalczać stres. Skutkiem obciążenia organizmu stresem może być nie tylko złe samopoczucie i uczucie „zagonienia w ślepy zaułek”, ale także szereg chorób somatycznych wynikających z nadwerężenia organizmu. Najczęściej myślimy o stresie, dopiero kiedy staje się on dla nas bardzo dokuczliwy. Należy więc odpowiednio wcześnie rozpoznać ewentualne przyczyny obciążeń psychiki, które mogą prowadzić do choroby. Dzięki temu możemy zapobiec poddaniu się ciągłej presji stresu. Wielu czynników stresogen-nych można uniknąć nie biorąc na siebie zbyt dużo obciążeń w domu i w pracy. Niebezpieczeństwo stresu wpływa ujemnie na życie rodzinne i małżeńskie, na kontakty z krewnymi, sąsiadami i znajomymi. Ważne jest również świadome wyłączenie się z problemów zawodowych w trakcie weekendów i w czasie wolnym od pracy. Wszystko, co sprawia przyjemność, pozwala zredukować stres. Jeżeli posiada się jakieś hobby, należy je konsekwentnie rozwijać. Powinno się na nie przeznaczyć konkretny czas w tygodniu, który tylko w wyjątkowych sytuacjach można przeznaczyć na coś innego. Stres związany z czasem wolnym Nie należy popadać w skrajności i planować czas wolny co do ostatniej minuty. Psycholodzy coraz częściej zauważają, że pacjenci cierpią na regularny stres związany z czasem wolnym. Mają zbyt bogate plany urlopowe i często nie są w stanie ich zrealizować. Szczególnie osoby, które w pracy podlegają ciągłej presji stresu, mają tendencje do ścisłego planowania swojego czasu wolnego. Zwolnienie z odpowiedzialności Przyczyną życia w ciągłym stresie jest często fakt, że jest się w pracy obarczonym dużą odpowiedzialnością, która bardziej już przytłacza niż jest źródłem bodźców pozytywnych. Ten ciężar powinien być zmniejszony. Środkiem do tego prowadzącym może być tylko zwolnienie się z części odpowiedzialności, i nie jest prawdą, że nie da się tego dokonać. Nie chodzi o to, aby pozbawić się wszelkiej odpowiedzialności, jednak niektóre kompetencje można przekazać swoim współpracownikom. Jeżeli mimo wszystko wydaje się nam to niemożliwe, pomocna może być szczera rozmowa z przełożonym. Często nie zdają sobie oni sprawy, jak obciążeni są i czują się ich pracownicy, gdyż nikt im się nie skarży. Podejmowanie się obowiązków ponad miarę nie jest oznaką odpowiedzialności Odzyskać spokój i równowagę W licznych satyrach kierownika przedstawia się jako osobę zabieganą, ciągle przyjmującą leki uspokajające i mającą częste ataki złości. Często tak właśnie bywa. Osoba z tak zaawansowanymi dolegliwościami nie jest w ostateczności zdolna do pracy, a właśnie od tych osób oczekuje się największej wydajności. Do tego potrzebne są rezerwy, które należy nieustannie odnawiać. Jest to możliwe tylko wtedy, gdy człowiek jest spokojny. Szukanie pomocy Osoba, która podlega ciągłemu stresowi, rzadko może pomóc sobie sama. Poszukiwanie pomocy u lekarza lub doświadczonego psychoterapeuty nie jest oznaką słabości, ale świadczy o rozsądku. Specjalista wspólnie z pacjentem spróbuje znaleźć wyjście z błędnego koła. Obecnie istnieje dość duży wachlarz metod i sposobów stosowanych przy zwalczaniu stresu. Są to różnorakie metody relaksacyjne – zarówno psychiczne, jak i fizyczne, na przykład medytacje, joga, autohipnoza, terapie ziołowe, sport i szereg innych terapii ruchowych. W walce ze stresem stosuje się też bardziej złożone terapie typu psychoterapii lub treningu autogennego. Można się wtedy nauczyć zarówno innego spojrzenia na swoje zadania życiowe, jak i rozwinąć w sobie stoicyzm i tolerancję.